We noticed that you may be viewing poland.4life.com from a different country. To get the best experience we suggest double checking that you're on the website closest to you.

Korzystny wpływ kąpieli leśnych na zdrowie układu odpornościowego

Korzystny wpływ kąpieli leśnych na zdrowie układu odpornościowego

Autorstwa: 4Life Research

Data publikacji: Kwiecień 2024 r.


Czy zdarzyło Ci się wybrać kiedyś na spacer do lasu i doświadczyć spokoju, orzeźwienia oraz przypływu nowej energii? To ponadczasowe doświadczenie, doceniane przez uzdrowicieli z różnych epok, skrywa głęboką prawdę: natura skutecznie leczy nasze dolegliwości. W terapeutyczną moc przyrody wierzył już Hipokrates i potwierdza ją współczesna nauka. Przez całe wieki lekarze doradzali pacjentom spędzanie czasu w otoczeniu drzew, wiedząc, że może to działać odmładzająco na organizm, uspokajająco na umysł i kojąco na ducha. Jeśli przyjrzymy się bliżej podstawom naukowym leśnych kąpieli, odkryjemy misterne sposoby, w jakie ta naturalna terapia wzbogaca życie i wzmacnia zdrowie układu odpornościowego. W końcu to właśnie Hipokrates stwierdził: „Najlepszym lekarzem jest sama natura”1.

Czym są kąpiele leśne?

Naukowcy z różnych krajów świata od wielu lat badają „Shinrin-Yoku” (kąpiele leśne) – praktykę przebywania w otoczeniu przyrody w celu poprawy stanu zdrowia. Kąpiele leśne polegają na spędzaniu czasu w lesie, ale korzyści z tego rodzaju terapii można odnieść już poprzez samo obserwowanie wirtualnych obrazów przyrody przez zaledwie 15 minut! Wiele badań naukowych przeprowadzonych na przestrzeni lat potwierdza, że przebywanie w leśnym środowisku przynosi liczne korzyści.

Prozdrowotne korzyści kąpieli leśnych

Zmniejszenie poziomu stresu i poprawa nastroju

Przykładowo jedno z badań dowiodło, że kąpiele leśne mogą przyczyniać się do poprawy wielu parametrów zdrowotnych w organizmie człowieka. Trzydniowa wycieczka do lasu – w porównaniu z przebywaniem w środowisku miejskim – może obniżyć poziom stresu (określany na podstawie pomiarów ciśnienia tętniczego krwi, tętna i poziomu kortyzolu) oraz poprawić nastrój2. Kąpiele leśne mogą również pozytywnie wpływać na zdrowie psychiczne. Uczestnicy badania zgłaszali, że po spędzeniu czasu w lesie czuli się zregenerowani i zrelaksowani2.

Łagodzenie stanów zapalnych i obniżenie ciśnienia tętniczego

Inne badanie wykazało korzystny wpływ siedmiodniowej wyprawy do lasu na ciśnienie tętnicze krwi. Po zakończeniu wycieczki markery stanu zapalnego takie jak interleukina-6 oraz markery chorób takie jak angiotensyna uległy poprawie. Podczas tego badania sprawdzono również jakość leśnego powietrza i stwierdzono, że jest ono o wiele czystsze w porównaniu z powietrzem w miastach. Wyższa jakość powietrza może przyczyniać się do łagodzenia stanów zapalnych i poprawy zdrowia serca3.

Poprawa jakości snu

Co ciekawe, zażywanie leśnych kąpieli może mieć również korzystny wpływ na inne aspekty zdrowia, takie jak sen4. Kolejne badanie przeprowadzone z udziałem młodych mężczyzn w Japonii wykazało pozytywne efekty w leczeniu depresji i zwiększaniu poziomu serotoniny, która jest neuroprzekaźnikiem znanym ze swojej roli w regulacji nastroju.

Poprawa zdrowia mózgu

Spędzanie czasu w lesie może również korzystnie oddziaływać na funkcjonowanie mózgu. Spacery w otoczeniu przyrody, a nawet samo oglądanie obrazów natury może poprawiać koncentrację i zdolności poznawcze5. Podczas jednego z badań z udziałem osób w starszym wieku wykazano, że terapia leśna może przyczyniać się do zmniejszenia czynników ryzyka pogorszenia funkcji poznawczych spowodowanego demencją6.

Większe odprężenie

Interesującą korzyścią wynikającą z wirtualnych kąpieli leśnych jest łagodzenie bólu i uczucie większego odprężenia. Podczas badania przeprowadzonego w minionym roku uczestnicy o ograniczonej możliwości poruszania się i niskim poziomie witalności zgłosili, że oglądanie zdjęć i filmów prezentujących środowisko leśne poprawiło ich jakość życia w wielu aspektach7.

Szybsza regeneracja

Wycieczka do lasu może również przyspieszyć regenerację organizmu po fizycznych urazach. Podczas jednego z badań uczestnicy spędzali czas, spacerując po lesie, a następnie w dziesięciostopniowej skali oceniono poziom występujących u nich chronicznych dolegliwości bólowych szyi. Wykazano, że po spacerach w lesie poziom bólu u badanych osób uległ zmniejszeniu. Dowiedziono również, że u uczestników, którzy dodatkowo wykonywali ćwiczenia rozciągające, zwiększył się zakres wykonywanych ruchów, a liczba punktów zapalnych w obrębie szyi uległa zmniejszeniu8.

Korzystny wpływ kąpieli leśnych na zdrowie układu odpornościowego

Przedstawione już korzyści płynące z kąpieli leśnych są imponujące, ale dzisiaj chcielibyśmy skoncentrować się na jeszcze jednej: wpływie kąpieli leśnych na układ odpornościowy! Jak wykazały liczne badania, kąpiele leśne pozytywnie wpływają na układ odpornościowy.

W trakcie jednego z badań przeprowadzonych na Węgrzech pobrano próbki krwi od osób, które przez dwie godziny spacerowały w lesie późną wiosną. Naukowcy zmierzyli szereg markerów układu odpornościowego, w tym CD69, granzym B, komórki NK (naturalni zabójcy) oraz wiele innych. Po spacerze w lesie poprawie uległo kilka markerów sygnalizujących prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego9.

Podczas innego badania uczestnicy spędzili trzy dni i dwie noce w środowisku leśnym. W trakcie badania kilkukrotnie pobrano od nich próbki krwi. Naukowcy wyodrębnili i zbadali komórki NK. Okazało się, że odsetek limfocytów i monocytów (rodzaje krwinek białych) we krwi uległ zwiększeniu! Zmierzono również aktywność komórek NK i stwierdzono, że po wycieczce do lasu uległa ona poprawie9. Najciekawszym odkryciem tego eksperymentu był fakt, że aktywność komórek NK była nadal podwyższona nawet 30 dni po zakończeniu wyprawy!10 Oznacza to, że już kilkudniowy pobyt w lesie może zapewniać długotrwałe korzyści dla układu odpornościowego.

Fitoncydy stymulują komórki NK

Możemy jednak przedstawić na to bardziej konkretne dowody! Co takiego w drzewach tak skutecznie wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego? Drzewa wydzielają olejki eteryczne nazywane fitoncydami, które mają specyficzne właściwości. W badaniu in vitro sprawdzono, jak te olejki stymulują komórki NK do walki z czynnikami zagrażającymi układowi odpornościowemu. Fitoncydy zwiększały cytotoksyczność komórek NK wobec komórek docelowych i zwiększyły niektóre markery aktywności układu odpornościowego, takie jak perforyna, granzym A i granulizyna. Badanie wykazało, że olejki eteryczne poprawiały zdolności regeneracyjne nawet uszkodzonych komórek NK. 11

Dowiedziono, że kąpiele leśne poprawiają funkcjonowanie układu odpornościowego. W przeglądzie literatury naukowej przeprowadzonym w 2021 roku omówiono trzynaście osobnych badań, w ramach których sprawdzono wpływ terapii leśnej na układ odpornościowy (niektóre z nich wymieniliśmy powyżej). Inne badania wykazały, że terapia wpłynęła na zwiększenie aktywności komórek NK albo poprawę innych markerów układu odpornościowego lub stresu. 12 13, 14, 15, 16

Wniosek

Podsumowując, przebywanie w lesie, a nawet oglądanie zdjęć lub filmów przedstawiających środowisko leśne lub przyrodę może mieć bardzo korzystny wpływ na wiele aspektów zdrowia, zwłaszcza na układ odpornościowy. Gdy następnym razem wybierzesz się na spacer w otoczeniu przyrody lub wyruszysz na kemping, będziesz wiedzieć, że robisz coś bardzo ważnego dla zdrowia oraz relaksu.



Źródła: (w języku angielskim)

1. Najlepszym lekarzem jest sama natura

2. Leczniczy wpływ oglądania rzeczywistego krajobrazu leśnego

3. Terapeutyczny wpływ kąpieli leśnych na nadciśnienie u osób w podeszłym wieku

4. Wpływ kąpieli leśnych (shinrin-yoku) na poziom serotoniny

5. Korzystny wpływ kontaktu z przyrodą na zdolności poznawcze

6. Wpływ programu leśnego leczenia przeciwstarzeniowego na zdrowie psychiczne, fizjologiczne i fizyczne osób starszych z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi

7. Wpływ programów wirtualnych kąpieli leśnych na dorosłe osoby niepełnosprawne

8.
Porównanie terapeutycznego wpływu samych kąpieli leśnych oraz kąpieli leśnych połączonych z ćwiczeniami

9. Kąpiele leśne zawsze mają sens: wpływ na obniżenie ciśnienia tętniczego i równowagę układu odpornościowego w badaniu przeprowadzonym zimą i późną wiosną w Europie Środkowej

10. Kąpiele leśne zwiększają aktywność komórek „naturalni zabójcy” u ludzi

11. Fitoncydy (drzewne olejki eteryczne) stymulują aktywność komórek „naturalni zabójcy” u ludzi

12. Opieka duchowa nad pacjentami onkologicznymi w ramach medycyny zintegrowanej w zielonej przestrzeni miejskiej: badanie pilotażowe

13. Wpływ programu terapii leśnej i środowiska leśnego na poziom stresu pracowników płci żeńskiej

14. Leśna adiuwantowa terapia antynowotworowa zwiększa naturalną cytotoksyczność u żyjących w miastach kobiet chorujących na nowotwór piersi

15. Prozdrowotny wpływ kąpieli leśnych na pacjentów w podeszłym wieku

16. Wpływ terapii leśnej na łagodzenie chronicznego, rozległego bólu

* Linki do zewnętrznych stron internetowych zamieszczane w postach na blogu 4Life są podawane wyłącznie dla wygody czytelników, którzy mogą uznać je za interesujące. 4Life nie popiera tych stron internetowych ani nie gwarantuje dokładności żadnych informacji dostępnych na tych witrynach zewnętrznych.